Page 65 - 80_03
P. 65
A.Toledano
&
al.
CUADRO
II
PRINCIPALES
SIMILITUDES
Y
DIFERENCIAS
DE
ALTERACIONES
ENTRE
SENILIDAD
NORMAL
Y
PATOLÓGICA
(50--70,
90--118)
SIMILITUDES
- DISTROFIA
Y
ATROFIA
NEURONALES
- PÉRDIDA
NEURONAL,
APOPTOSIS
- LIPOFUSCINOSIS
Y
ALTERACIONES
DE
ORGANOIDES
NEURONALES
- DISMINUCIÓN
DE
SINAPSIS
Y
NEUROTRANSMISIÓN
- FENÓMENOS
(NEURO)INFLAMATORIOS
Y
ESTRÉS
OXIDATIVO
- DISMINUCIÓN
DE
SISTEMAS
DEFENSIVOS
- DISMINUCIÓN
DE
SISTEMAS
ADAPTATIVOS
- INVOLUCIÓN
DE
SISTEMAS
DE
ACTIVACIÓN/REGULACIÓN
DE
LOS
NÚCLEOS
BASALOCORTICALES
Y
RETICULARES
TRONCOENCEFÁLICOS
(COLINÉRGICOS,
ADRENÉRGICOS,
DOPAMINÉRGICOS,
SEROTONINÉRGICOS)
- INVOLUCIÓN
DE
SISTEMAS
TRÓFICOS
(NGF,
BDNF)
- AUMENTO
DE
SISTEMAS
DE
INVOLUCIÓN
Y
MUERTE
NEURONAL
(CITOQUINAS,
CASPASAS,
PROTEÍNAS
PRO--APOTÓTICAS)
- ALTERACIONES
DE
CELULAS
GLIALES
y
VASOS
SANGUÍNEOS
DIFERENCIAS
- ACUMULACIONES
PROTEICAS
(DEPÓSITOS
DE
AMILOIDE
--
PLACAS,
AMILOIDE
DIFUSO
Y
AMILOIDE
PERIVASCULAR--,
DEPÓSITOS
DE
PROTEÍNA
TAU
--OVILLOS
NEUROFIBRILARES
Y
NEURITAS
DISTRÓFICAS--,
ACUMULACIONES
DE
SINUCLEÍNA,
UBIQUITINA,
etc)
- PÉRDIDAS
COGNOSCITIVAS
(DEMENCIA)
y
TRANSTORNOS
COMPORTAMENTALES
- PRESENCIA
DE
ISOFORMAS
PATOLÓGICAS
DE
GENES
RELACIONADOS
CON
LA
ENFERMEDAD
DE
ALZHEIMER
(dominantes:
APP,
Presenilinas
1
y
2;
de
susceptibilidad:
APOE--4,
CR1,
ABCA--7,
CD2AP,
…,
más
de
200)
En
el
Cuadro
II
se
muestran
algunos
de
los
cambios
más
llamativos
que
se
han
descrito
en
humanos
seniles
con
o
sin
demencia.
Frente
a
una
larga
lista
de
similitudes
se
marcan
una
pequeña
relación
de
diferencias:
acumulaciones
proteicas
amiloideas,
ovillos
neurofibrilares
y
neuritas
distróficas
Tau--
inmunopositivas,
depósitos
de
alfa--sinucleina;
isoformas
especiales
de
algunos
genes
de
susceptibilidad.
Sin
embargo,
estas
diferencias,
como
ya
se
ha
dicho,
no
son
per
se
patognomónicas
de
senilidad
patológica/EA
ya
que
ninguna
es
específica
de
un
tipo
de
cerebro
patológico:
en
bastantes
cerebros
seniles
“normales”
desde
el
punto
de
vista
del
deterioro
cognoscitivo,
aparecen
depósitos
de
amiloide
y/o
Tau
(51,
52)
y,
por
otra
parte,
en
demencias
no
EA
existen
también
alteraciones
que
se
consideraban
hasta
hace
poco
características
de
la
EA,
como
los
depósitos
relacionados
con
la
proteína
Tau
existentes
en
todas
las
tauopatías
o
taupatías
(35,
36).
Únicamente
en
la
EA
familiar
existen
genes
específicos
cuyas
isoformas
condicionan
la
aparición
de
la
enfermedad
demencial
(Cuadro
II)
pues
en
la
EA
esporádica,
muchos
genes
de
susceptibilidad
(APOE,)
presentan
isoformas
que
propician
la
aparición
de
demencia
pero
sin
que
se
pueda
precisar
la
fecha
de
comienzo,
curso
o
intensidad
de
la
patología
(53,
54).
Pero
se
puede
decir
que
el
518